GS. TS. BS Cao Minh Châu được biết đến là chuyên gia hàng đầu về Phục hồi chức năng trong lĩnh vực chấn thương chỉnh hình cơ xương khớp. Bác sĩ được đào tạo bài bản tại Liên Xô nên có chuyên môn rất vững vàng.  Bác sĩ Châu đã trải qua rất nhiều vị trí khác nhau:

  • Nguyên Trưởng bộ môn Phục hồi Chức năng – Đại học Y Hà Nội từ năm 2004
  • Nguyên Phó giám đốc Trung tâm Phục hồi Chức năng – Bệnh viện Bạch Mai
  • Hiện đang là giảng viên cao cấp – Bộ môn Phục hồi chức năng tại Đại học Y Hà Nội

Nhờ vậy bác sĩ có nhiều kinh nghiệm giúp phục hồi chức năng xương khớp cho rất nhiều bệnh nhân.

Chủ đề của bài giảng là ” Phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai” nội dung bài giảng khá tổng quát. Sẽ giúp các Bác sĩ hình dung được phác đồ chung. Nhưng đề áp dụng trực tiếp chi tiết thì chúng ta cần tìm hiểu kĩ hơn. Trong việc phân biệt viêm quanh khớp vai thể đơn thuần với viêm quanh khớp vai thể đông cứng. Thể đơn thuần điều trị thường từ 1-2 tuần sẽ ổn, còn nếu thể đông cứng tiên lượng từ 3-6 tháng trở nên.Các bệnh nhân viêm quanh khớp vai ở Á đống ( rất khó để phân biệt những người đau vai thuộc thể đông cứng hay thể đơn thuần).

Trên lâm sàng, để phân biệt viêm quanh khớp vai thể đơn thuần và đông cứng là không dễ. Để thuận tiện cho việc điều trị bệnh nhân có thể phân chia thành 4 giai đoạn như sau:

  • Viêm : xuất hiện đau nhiều, bắt đầu hạn chế vận động chủ động do đau, tuy nhiên vận động thụ động vẫn hết tầm.
  • Cứng: băt đầu hạn chế vận động thụ động, 1 vài động tác hoạt động được nhưng trong giới hạn, ảnh hưởng đầu tiên dễ nhận biết là động tác xoay trong (đưa tay ra sau)
  • Khớp vai đông lạnh: bao khớp co rút nhiều, vận động hạn chế rất nhiều.
  • Giai đoạn rã đông: sau 3-5 năm khớp vai tự rã đông, tự lành. Tuy nhiên cơn đau khớp vai rất khủng khiếp, thường đau về đêm nhiều nên thường không chịu đựng được.

 

Trong khám Viêm quanh khớp vai cần lưu ý đến 3 hội chứng sau vì có ảnh hưởng đến việc chỉ định bài tập trị liệu cho bệnh nhân:

 

  • Hội chứng chèn ép khoang dưới mỏm cùng: do khoang của mỏm cùng vai và các gân chóp xoay bị hẹp lại. Nguyên nhân có thể do hình dạng mỏm cùng vai ( 3 dạng theo Bigliani) , chấn thương, lập đi lập lại các động tác giơ tay quá đầu trong lao đông, chơi thể thao, . Triệu chứng đau khi giơ tay lên, hạ tay xuống đến 1 vị trí sẽ gây đau tuy nhiên giơ tay lên cao hoặc hạ tay qua được vị trí đấy thì hết đau.
  • Viêm co rút bao khớp vai: gân bị tổn thương, cơ chế bảo vệ của cơ thể làm bao khớp dày lên, gây hạn chế vận động. Triệu chứng:Đau, hạn chế vận động chủ động, vận động thụ động.
  • Đứt gân chóp xoay: nguyên nhân thường gây ra do chấn thương vùng khớp vai, giai đoạn sau của hội chứng cấn dưới mỏm cùng gân bị mòn đi dẫn đến đứt, do thoái hóa. Biểu hiện là có đau, yếu khớp vai. Gân chóp xoay sau khi bị đứt bán phần hay toàn phần không tự lành lại được, tùy thuộc vào độ tuổi vả nhu cầu vận động khớp vai mà điều trị bảo tồn hay chỉ định phẫu thuật.

 

Đối với bệnh nhân có hội chứng chèn ép khoang dưới mỏm cùng sử dụng các bài tập làm sệ vai. Đối với viêm co rút bao khớp vai sử dụng các bài tập mở khớp. Đứt gân chóp xoay tập bài mạnh gân cơ và phải xem xét có kèm chèn ép khoang dưới mỏm cùng hay không.