Có nhiều thiết bị phục hồi chức năng cánh tay sau đột quỵ, vậy làm sao biết được dụng cụ nào đáp ứng nhu cầu của bạn để việc luyện tập đạt hiệu quả nhất?

I. Đột quỵ ảnh hưởng đến cánh tay của bạn như thế nào?

Tổn thương do đột quỵ thường khiến các cơ và dây thần kinh cánh tay không có khả năng nhận thông điệp liên quan đến chuyển động và thao tác.

Những người sống sót sau đột quỵ có thể gặp các biến chứng như yếu ở cánh tay, thiếu phối hợp, thay đổi lực cơ và một loạt các vấn đề khác gồm: sưng, đau và co cứng.

Với những dụng cụ hỗ trợ bài tập phục hồi chức năng cánh tay, những kết nối thần kinh bị mất có thể được sửa chữa.

1. Yếu cánh tay

Đột quỵ có thể gây tê yếu cánh tay bệnh nhân

Nếu cánh tay của bạn không được vận động ngay sau khi bị đột quỵ, các cơ thường sẽ trở nên yếu và kém phối hợp hơn. Những cơ này trong quá trình phục hồi sẽ hỗ trợ đáng kể cho quá trình chữa bệnh.

Nếu không thể vận động và tập thể dục ngay lập tức, bạn nên sử dụng các thiết bị giúp hỗ trợ cánh tay trong quá trình tập luyện trở lại.

2. Thiếu phối hợp cánh tay

Những người sống sót sau đột quỵ thường mắc chứng apraxia – là một rối loạn của não và hệ thần kinh, trong đó người bệnh không thể thực hiện các cử động mặc dù não bộ hiểu được nhiệm vụ.

Khi thần kinh ở bán cầu não bị ngắt kết nối, thông tin hoặc tín hiệu từ não không thể đến các vùng bị ảnh hưởng của cơ thể. Mặc dù có mong muốn để thực hiện một nhiệm vụ, nhưng cánh tay không thể thực hiện vì nó không nhận được tín hiệu.

3. Thay đổi trong cơ bắp tay

Đột quỵ cũng có thể ảnh hưởng đến trương lực cơ của cánh tay và gây ra tình trạng căng cơ không tự chủ.

Từ đó có thể cản trở khả năng của cơ thể trong việc cầm nắm và thả các vật một cách chính xác hoặc di chuyển cánh tay lên xuống.

Ngược lại, một số người còn có thể bị yếu hoặc thiếu trương lực cơ, đây là tác dụng phụ thường được gọi là giảm trương lực.

Do đó, những người sống sót sau đột quỵ nên phục hồi não và cơ thể ngay lập tức, ngay cả khi họ đang bị co cứng hoặc giảm trương lực do đột quỵ.

4. Rối loạn chức năng cảm giác và vận động

Chức năng vận động cánh tay bị suy giảm sau đột quỵ

Việc mất cảm giác cánh tay xảy ra ở hầu hết những người sống sót sau đột quỵ, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phục hồi vận động.

Tuy nhiên, bạn vẫn có thể sử dụng các thiết bị để hỗ trợ quá trình phục hồi như thiết bị kích thích điện mức thấp (máy điện xung) đến các dây thần kinh bị ảnh hưởng ở cánh tay hoặc bàn tay.

Đây giải pháp hỗ trợ tốt phục hồi chức năng cho những bệnh nhân bị chấn thương thần kinh mất cảm giác và vận động.

5. Sưng cánh tay

Trong một số trường hợp người bệnh bị viêm hoặc phù nề cánh tay là do sự tích tụ chất lỏng. Bạn có thể sử dụng các thiết bị như kích thích điện với độ cao, xoa bóp và các bài tập vận động, hay thiết bị vận động thụ động liên tục (CPM),…

6. Đau cánh tay

Vì những thay đổi trong cơ thể có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, nên các triệu chứng nêu trên có thể gây đau và khó chịu cho cánh tay của bạn.

Thiết bị hỗ trợ và các bài tập trị liệu sẽ giúp giảm thiểu những khó khăn và sự đau đớn. Bên cạnh đó, cho phép khu vực bị ảnh hưởng thực hiện nhiều chuyển động hơn hoặc lặp lại bài tập, trong phạm vi không gây đau. Các bài tập có tác dụng củng cố và sắp xếp mỗi hệ thống với vùng bị thiệt hại.

II. Công cụ tập thể dục tay giúp phục hồi chức năng

1. Quả bóng trị liệu

Bóng trị liệu có thể tăng sức mạnh ở cổ tay và các ngón tay

Bóng trị liệu bàn tay rất tốt để cải thiện sức mạnh và tính linh hoạt sau đột quỵ. Chúng có giá cả phải chăng, dễ sử dụng và có thể kết hợp vào nhiều bài tập khác nhau.

Thường xuyên sử dụng bóng trị liệu có thể giúp ngăn ngừa cứng khớp và giảm đau khớp. Nó cũng sẽ củng cố sức mạnh bàn tay và ngón tay của bạn.

2. Putty trị liệu

Đây là dụng cục lý tưởng cho các bài tập phục hồi chức năng sau đột quỵ, vì nó giúp cải thiện các kỹ năng vận động và tăng cường cơ tay, từ đó tạo điều kiện phát triển khả năng cầm nắm chắc chắn hơn.

Nhiều người còn cho biết việc bóp Putty là một hoạt động giúp giảm căng thẳng và thư giãn.

3. Bài tập ngón tay

Bài tập ngón tay giúp bạn lấy lại các kỹ năng vận động sau đột quỵ. Chúng cũng giúp bạn phát triển và duy trì sự khéo léo cũng như sức mạnh của các ngón tay.

Sử dụng máy tập ngón tay một cách thường xuyên cũng sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho bàn tay và cẳng tay.

4. Gương trị liệu

Dụng cụ gương trị liệu giúp đánh lừa não bộ để thực hiện các cử động

Dụng cụ này giúp những người sống sót sau đột quỵ giảm đau và cải thiện các kỹ năng vận động, đồng thời là phương pháp điều trị lý tưởng cho chứng liệt tay sau đột quỵ. Nó hoạt động bằng cách kích hoạt khả năng của não để thay đổi hoặc tổ chức lại sau một cơn đột quỵ.

Nó được xem như một “cú lừa” đối với bộ não của bạn bằng cách sử dụng hình ảnh phản chiếu của một chi đang hoạt động để chiếu hình ảnh lên hai chi đang hoạt động.

Qua đó giúp xây dựng lại các đường dẫn thần kinh bị tổn thương ức chế toàn bộ chức năng ở chi bị ảnh hưởng. Sự lặp lại và nhất quán là vô cùng quan trọng trong khi não bộ được hướng dẫn một cách có phương pháp và có mục đích.

5. Găng tay hoặc nẹp trị liệu

Những thiết bị này giúp cải thiện phạm vi cử động của bàn tay và ngón tay cũng như khả năng vận động chức năng sau đột quỵ.

Dụng cụ nẹp trị liệu giúp các ngón tay cử động tốt hơn

6. Máy tập phối hợp cổ chân – bàn chân, cổ tay – bàn tay

Đó là máy sáng chế của BS.CK2 Nguyễn Xuân Thắng, Trưởng khoa Y học cổ truyền – Phục hồi chức năng, Bệnh viện Nhân dân 115. Máy sáng chế chuyên biệt để tập cổ chân – bàn chân, cổ tay – bàn tay cho bệnh nhân liệt nửa người sau đột quỵ, sáng chế này ra đời đã khắc phục được điểm khó phục hồi nhất, cho bệnh nhân liệt nửa người sau đột quỵ, đó là cổ tay – bàn tay, cổ chân – bàn chân.

III. Các quy tắc để chọn thiết bị tập thể dục tay trong phục hồi đột quỵ

Dưới đây là một số điều cần nhớ khi chọn thiết bị tập thể dục để phục hồi:

Chọn một công cụ phục hồi chức năng mà bạn thích sử dụng. Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng tuân thủ thực hiện hơn.

Chọn đồ mà bạn có thể sử dụng nhất quán và lặp đi lặp lại sẽ là chìa khóa để phục hồi.

Chọn thiết bị thoải mái và dễ sử dụng. Nếu một công cụ phục hồi chức năng gây đau đớn hoặc khó chịu, thì có thể bạn sẽ không thể tiếp tục sử dụng nó.

Lựa chọn thiết bị phù hợp với túi tiền của bạn.

Lưu ý: Tập phục hồi chức năng mục đích là đưa người bệnh trở về với những sinh hoạt thường ngày, do đó những đồ vật trong nhà mà chúng ta thường sử dụng cũng có thể trở thành dụng cụ tập luyện, điều quan trọng là phải đảm bảo an toàn cho người tập.